2025 Yılı Şubat Ayı İhracat Değerlendirmesi

Denizli İhracatı Şubat Ayında 340 Milyon Dolar Oldu

Şubat ayı ihracat rakamları açıklandı. Ülkemiz ihracatı şubatta yüzde 1,5 azalışla 20,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. TİM tarafından açıklanan Denizli ihracatı şubat ayında yüzde 5,4 azalışla 340 milyon dolar oldu. Denizli İhracatçılar Birliği'nce kayda alınan ihracat ise yüzde 0,4 artışla 268 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Bilindiği gibi, Denizli ihracatı ocak ayını çift haneli artışla karşılamıştı. Şubat ayında ise ihracatımız bir iş günü eksik olması sebebiyle bir miktar geriledi. 2024 yılı şubat ayı 29 gündü.

Şubat'ta ilimizin ön plana çıkan sektörlerindeki ihracatın güncel durumu

İlimizin tekstil-konfeksiyon ihracatı yüzde 8 azalışla 103 milyon dolar, elektrik-elektronik ihracatı yüzde 6,2 artışla 72 milyon dolar, demir-demir dışı metaller ihracatı yüzde 6,1 artışla 59 milyon dolar, tarım ihracatı yüzde 7 artışla 29 milyon dolar, madencilik ihracatı yüzde 1,8 artışla 20 milyon dolar oldu.

Şubat ayında tarım alt sektörleri olan meyve sebze mamulleri yüzde 71, hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri yüzde 62 ve mobilya, kâğıt ve orman ürünleri sektörlerinde yüzde 22 ile dikkat çeken artışlar kaydedildi.

Zirve İngiltere'nin

İtalya Denizli ihracatında şubatta ikinci oldu

İlimiz ihracatında lider konumda olan İngiltere'ye ihracatımız yüzde 13,1 oranında azalışla 41 milyon dolar olarak kaydedildi. İtalya ilimiz ihracatında ikinci sıraya yükseldi ve İtalya'ya ihracatımız yüzde 46,2 artışla 33 milyon dolara ulaştı. Ardından gelen Almanya'ya ihracatımız yüzde 8,8 azalışla 29 milyon dolar oldu. İlimiz ihracatında dördüncü sıraya gerileyen ABD'ye ihracatımız yüzde 12,8 oranında azalışla 28 milyon dolar, Hollanda'ya ihracatımız ise yüzde 11,8 artışla 18 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Yunanistan'a yüzde 355, Ukrayna'ya yüzde 334  , İsveç'e yüzde 165, Slovakya'ya yüzde 121 ve Mısır'a yüzde 84 oranında gerçekleşen ihracat artışları şubatta dikkat çekti.

İlimiz ihracatını ülke bazında değerlendirdiğimizde şubat ayında en çok dikkat çeken husus; İtalya'nın yüzde 46,2 artışla ikinci sıraya yükselmesi oldu.

İhracat bedellerinin Merkez Bankası'na satış yükümlülüğü yüzde 30'dan yüzde 25'e indirildi

2024 yılının haziran ayında yüzde 40 olan döviz satış yükümlülüğü yüzde 30'a indirilmişti. Bu tarihten itibaren, ihracatçılar 15.000 ABD dolarını aşan yurt dışı kaynaklı dövizlerinin en az yüzde 30'unu TL'ye çevirmek zorundaydı.

3 Mart 2025 tarihinde ise İhracat Genelgesinde yapılan değişiklikle yüzde 30 olan zorunluluk yüzde 25'e indirildi. Ancak, TCMB'ye satılarak TL'ye çevrilen tutarın ithalat ödemesi için tekrar dövize dönüştürülmesi sonucu ihracatçı firmalar kambiyo zararına uğruyor. Bu nedenle, iş dünyası olarak talebimiz; ihracat karşılığı elde edilen dövizi kullanma iradesinin ihracatçının kendi tasarrufuna bırakılması yönünde.

İhracatçının finansmana kolay erişimi için yeni paket

Ticaret Bakanımız Prof. Dr. Sayın Ömer Bolat, dün yaptığı açıklamada ihracatçılar için toplam 36 milyar liralık kredi hacmine karşılık gelen yeni kefalet desteğinin hazırlandığını belirtti. Bu kapsamda, ihracatçıların yeni destek paketleriyle Türk lirası ve yabancı para krediler için yeni kefalet desteklerinden yararlanabilecekleri açıklandı. Yapılan açıklamada, toplamda 36 milyar liralık kredi hacmine karşılık gelecek kefalet desteği ile ihracatçıların işletme sermayesi ihtiyaçlarını karşılamalarının önü açıldı.

Ayrıca, ikiz dönüşümün bir ayağı olan dijitalleşme de her geçen gün ihracatçıların ana gündeminde yer almaya başladı. Bu kapsamda, açıklanan yeni kefalet paketiyle, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile iş birliği çerçevesinde dijital dönüşüm projelerine de kefalet desteği sağlanacağı bildirildi. Böylelikle firmaların dijital dönüşümün içinde etkin bir şekilde yer alacağına inanıyoruz.

Mart Ayında TCMB Para Politikası Kurulu Toplantısı

Ocak ayında yapılan Para Politikası Kurulu'nda (PPK), faizler 250 baz puanlık indirimle yüzde 47,5'ten yüzde 45'e düşürülmüştü. Bilindiği gibi, TCMB toplantı sayısını bu sene 8 olarak belirledi. Bu nedenle, şubat ayında PPK toplantısı gerçekleşmedi. Yılın ikinci toplantısı bu perşembe düzenlenecek. Yabancı banka raporları ve piyasa beklentileri, TCMB'nin faiz indirimlerine devam edeceği yönünde.

Denizli iş dünyası olarak; yatırım ve üretim ortamının iyileşmesi en büyük temennimiz. Faiz indirimlerinin devam etmesiyle birlikte finansmana erişimin bir nebze daha kolaylaşacağını, bu sayede yatırım ve üretimdeki canlanmanın ihracatımıza da yansıyacağını ifade edebiliriz.

Şubat ayı PMI verisi açıklandı

Ocak ayında 48,0 olarak gerçekleşen Türkiye İmalat PMI şubatta hafif bir artışla 48,3 oldu. 2024 yılının nisan ayından itibaren PMI 50,0 eşik değerin altında açıklanıyor. Talep daralması, yeni siparişlerde düşüş en temel faktörler iken üretimde ivme kaybı da bu oranın eşik değerin altında seyretmesine neden oluyor.

İhracatımızın en önemli belirleyicilerinden biri talep. Avrupa'da yaşanan talep daralmasının yansımalarını ilimiz ihracatında net bir şekilde hissediyoruz. Denizli olarak ihracat yaptığımız ilk 10 ülkenin 6'sı Avrupa ülkesi. Hatta Almanya'nın teknik anlamda resesyonda olmasından dolayı bazı aylarda ilimiz ihracatında üçüncü sıradan dördüncü sıraya düşmesi de bize somut bir örnek teşkil ediyor.

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), şubatta aylık bazda yüzde 2,27 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) şubatta aylık bazda yüzde 2,27 arttı yıllık bazda ise yüzde 39,05 arttı.

Geçen sene şubat ayından itibaren gerçekleşen USD/TRY bazında döviz kuru artışını değerlendirdiğimizde ise yüzde 20 seviyesinde olduğunu görüyoruz. Enflasyonla paralel seyretmeyen döviz kuru artışı ihracatımızı etkilemeye devam ediyor.

Her zaman dile getirdiğimiz gibi ihracatçılar yüksek kur değil, rekabetçi kur talep ediyor. Enflasyonla kur arasındaki dengenin sağlanmasının daha elverişli ihracat ortamına zemin hazırlayacağını düşünüyoruz.

ABD; Çin, Kanada ve Meksika'dan ithalata ek gümrük vergisi getirdi

ABD; Kanada ve Meksika'dan ithal edilen ürünlere yüzde 25 ek gümrük vergisi getirdi. Çin'den ithal edilen ürünlere ise yüzde 10 ek gümrük vergisi getirileceği açıklanmıştı ancak dün gece ABD Başkanı Trump Çin' e yönelik gümrük vergilerini iki katına çıkararak yüzde 20' ye yükseltti.

Trump tarafından yapılan açıklamada Çin' e uygulanacak tarifenin daha da artabileceği vurgulandı. İmzalanan kararnamede misilleme maddesi dikkat çekiyor. Bu ülkelerin ABD'den yapılacak ithalata ek gümrük vergisi getirmeleri durumunda tarifelerin artırılabileceği belirtilmişti, buna rağmen söz konusu ülkeler misilleme kararı aldı. Çin bu yaptırıma misilleme olarak ABD'den ithal edilen kömür ve sıvılaştırılmış doğalgaz ürünlerine yüzde 15, ham petrole, tarım makinelerine ve büyük motorlu araçlara ise yüzde 10 gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu.

Kanada da aynı şekilde ABD Başkanı Donald Trump'ın Kanada'dan yapılan ithalata ek gümrük vergisi kararına misilleme yaparak ABD'den yapılan ithalata yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını açıklarken; Meksika ise oran ve üründen bahsetmese de misilleme gümrük vergileri uygulayacağını duyurdu.

Öte yandan, Trump Avrupa Birliği'nin ABD'ye gümrük vergisi uyguladığını, ABD'nin de Avrupa Birliği'nden yapılacak ithalatlarda gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı. ABD seçimleri öncesinde yaptığımız değerlendirmelerde, Donald Trump'ın küresel ticarette yüksek korunmayı ve güçlü doları savunan görüşe sahip olduğunu, Trump'ın seçilmesiyle birlikte daha önceki döneminde olduğu gibi ticaret savaşlarını yeniden başlatabileceğini ve bu durumun da ticaretimizi etkileyeceğini vurgulamıştık.

Gelişmiş ülkelerin faiz indirimleriyle tüketici taleplerinin artacağı, dolayısıyla küresel ticaretin canlanacağı beklenirken; öte yandan Ticaret Savaşları tehdidi, dünya ticaretine olumsuz yansıyabilir.

Saygılarımla,

Hüseyin Memişoğlu

DENİB Başkanı